# @ @ @ @ # #kijan Yon jèn antreprenè ka sèvi AK kreyòl pou reyisi Yon jèn antreprenè kreye aparèy (enkibatè) ki pou kale ti poul
Youn nan konviksyon fondamantal nou yo se ke kominote yo deja gen anpil nan resous yo bezwen pou pote chanjman pozitif. Òganizasyon kominotè ki reyisi yo konprann bezwen lokal yo, yo kapab jwenn sipò biznis lokal yo epi yo kapab mobilize rezidan lokal yo pou yo yo fè benevola. Avèk yon envestisman lajan ak asistans teknik IAF pou lanse travay yo, yo kapab pran yon inisyativ epi kondi li nètale.
Yon fason nou montre konfyans sa a nan kominote yo se atravè egzijans nou fè moun k ap aplike pou sibvansyon yo angaje kontrepati sou fòm resous, yon koenvestisman manm kominote a nan pwojè sibvansyon an. Depi premye sibvansyon nan lane 1970 yo, nou te valorize yon fason eksplisit tan, ekipman ak resous nou te konnen kominote yo ap pote pou fè pwojè sibvansyon yo reyisi. Paske koenvestisman kominote a se yon kondisyon pou resevwa yon sibvansyonli nòmal pou kominote yo gen mo pa yo pou yo di epitou pou yo envesti nan rezilta aktivite pa yo. Kontrepati kominote yo pote yo miltipliye enpak la tou
Jou #7
Evolisyon mizik tradisyonèl nan kilti kreyòl la
Mizik egziste depi nan tan lontan, nan epòk premye sivilizasyon yo (Lejip, Izrayèl, Lachin, Lend, Lagrès….). Li se yon atizay ki vrèman laj paske li varye selon diferan kilti ak epòk istorik yo.Depi nan tan lontan mizik te gen anpil enpòtans, e lezòm te konn itilize l pou divès bagay. Nou jwenn yo sèvi ak li nan seremoni relijye, nan rityèl maji pou enkantasyon, nan jaden lè gen konbit. Anplis de sa, nou jwenn yo itilize mizik anpil pou anmizman ak nan dans, pou divès kalte lòt seremoni, kanaval ak festival.Yo sèvi ak mizik nan ansèyman ak aprantisaj timoun. Mizik sèvi tou nan swen ak nan tretman kèk maladi: pratik sa rele mizikoterapi. (google)
Nan peyi Ayiti kòm tout lòt peyi ki sou tè a Mizik se yon atizay ki konbine plizyè son ki agreyab nan zòrèy moun yo .Se yon Atizay ki konpoze 2 eleman fondamantal ki se: Rit mizikal la ki se varyasyon dire son yo ak silans ki nan mizik la epi melodi a men m se varyasyon wotè son yo youn aprè lòt.
Nan mizik tradisyonèl yo, abiman yo , dans yo vann kòm imaj ki rann kilti nou yo gen plis valè gen plis je ki fikse sou li epi lirik ki nan mizik tradisyonèl yo souvan chante an kreyòl , yo adrese divès tèm, soti nan lanmou ak lajwa rive nan pwoblèm sosyal ak politik.
Mizik tradisyonèl yo tankou nan twoubadou , rara yo , kanaval yo, Kompa ak rap , elatriye reflete ekspresyon lajwa ak sansyalite ak anpil nan reyalite nou yo , yo menm depase fwontyè peyi Ayiti pou franchi etap entènasyonal yo.
Mizik tradisyonèl yo ede lang kreyòl la rive lwen atravè mond lan pandan yo pote anpil chalè ak vitalite kilti nou yo. Sitou Festival mizik tradisyonèl yo atire anpil fanatik atravè mond lan ki rive bay jarèt ak mizik tradisyonèl yo .
Nou kapab konkli pou n di mizik tradisyonèl yo se yon atizay nan kilti nou ki reflete istwa ak rezistans nou epi divèsite mizik tradisyonèl ki nan kilti kreyòl la se yon atizay ki pèmèt yon evolisyon kontinyèl chak jou k ap rann lang kreyòl la plis vilgarise atravè divès prestasyon nan nivo lokal, nasyonal ak entènasyonal.
Lè nou itilize kreyòl sou medya sosyal, blog, videyo, ak lòt platfòm dijital, nou bay kilti nou yon espas pou li viv e grandi sou rezo mondyal yo. Sa pèmèt nou kreye yon kominote kote nou tout ka konekte nan lang pa nou e bay opòtinite pou moun k ap viv an Ayiti ak lòt bò dlo kenbe yon lyen solid. Kreyòl sou platfòm dijital yo bay moun ki pa pale fransè oswa angle yon chans pou navige sou entènèt, jwenn enfòmasyon, ak aprann nan lang pa yo.
Aplikasyon ak sit entènèt ki disponib an kreyòl rann teknoloji ak enfòmasyon aksesib pou plis moun nan sosyete a. Chak fwa nou sèvi ak kreyòl sou teren dijital la, nou fè lang lan vivan, nou asire li pa disparèt, epi nou ankouraje lòt moun pou yo respekte e aprann li. Se yon fason pou nou defann valè ak tradisyon nou yo.
Teren dijital la ofri nou yon platfòm kote nou ka eksprime kreyativite nou nan tout fòm: videyo, foto, podcast, elatriye, an kreyòl. Nou ka rakonte istwa nou, pataje eksperyans nou, epi fè konnen opinyon nou.
#konkou #kreyòl #kwaaze
Sous foto : Google
Lè nou pale de mizik tradisyonèl Ayiti, nou fè referans a rit ak chante ki pran sous yo nan Vodou, yon eritaj ki melanje tambou, kòn, ak vokal fò ki reflete espirityalite ak fòs kominote yo. Mizik Rasin, ki devlope nan lane 1980 yo ak mouvman tankou Boukan Ginen ak RAM, entegre eleman Vodou ak rit modèn pou kreye yon son autentikman ayisyen ki simante idantite nasyonal la. Kòmansman Konpa Direk nan ane 1950 yo, avèk Nemours Jean-Baptiste, make yon etap esansyèl nan evolisyon mizik popilè ayisyen an. Konpa se yon mizik fasil pou danse, ki gen yon ritm solid ak bèl melodi.
Nan ane 1960 ak 1970 yo, mouvman mini-jazz la fè aparisyon avèk gwoup tankou Les Shleu-Shleu ak Les Difficiles de Pétion-Ville, ki bay Konpa yon son pi rapid ak plis enèji. Apre ane 1980 yo, avèk bann tankou Tabou Combo, Konpa kontinye evolye, entegre enfliyans jazz, rock, ak mizik Latin.
Paralèlman, mizik Rasin ak estil fizyone avèk son entènasyonal yo te pran plas, pandan anpil mizisyen kòmanse eksplore jan pou melanje rit ayisyen ak lòt estil mondyal. Atis tankou Wyclef Jean ak Michael Brun pote mizik ayisyen an sou sèn mondyal la lè yo melanje rit ayisyen ak rap, R&B, ak EDM. Jodi a, mizik ayisyen an ap grandi toujou, ak kolaborasyon rit modèn tankou Afrobeats, hip-hop, trap, ak menm reggae, sa ki pèmèt yo prezève esans mizik la pandan yo pote nouvo enèji ak enfliyans entènasyonal.
Nou ka wè kijan jèn atis k ap monte yo pran rit tradisyonèl yo epi ajoute pwòp touche yo, bay mizik la yon nouvo dinamik san yo pa pèdi idantite li.
Sous rechèch : wikipédia
Sous foto : Google
#konkou #kreyòl #kwaaze